Samenlevingsvorm: trouwen of geregistreerd partnerschap?

Samenwonen is natuurlijk hartstikke leuk, spannend én een grote mijlpaal in jullie relatie. Maar, hebben jullie al nagedacht over een eventueel samenlevingscontract, geregistreerd partnerschap of huwelijk? We leggen je graag uit wat het verschil tussen deze samenlevingsvormen is.

Waarom een samenlevingsvorm kiezen?

Wanneer je gaat samenwonen is dat een grote stap in jullie relatie. Vaak betekent dit dat je langdurig bij elkaar gaat zijn en veel gaat delen. Naast de woning waarin jullie gaan samenwonen en alle nieuwe avonturen die jullie gaan beleven, komen ook zaken als verzekeringen, inkomsten en belastingen om de hoek kijken. Daarom is het verstandig ook na te denken over een zogenaamde ‘samenlevingsvorm’. We leggen je uit wat de mogelijkheden zijn.

In Nederland kennen we drie soorten van een samenlevingsvorm: samenlevingscontract, geregistreerd partnerschap en het huwelijk. Een samenlevingscontract is een relatief simpele overeenkomst waarin jij en je partner een aantal zaken over geld, eigendommen en erfgoed vastleggen.

In een samenlevingscontract kun je onder andere het volgende laten vastleggen:

• Of jullie elkaars fiscaal partner en toeslagpartner worden.
• Wat de verdeling van gezamenlijke inkomsten en kosten wordt.
• Duidelijke afspraken over wat er gebeurt met koop- of huurwoning, inboedel en spaargeld als jullie (onverhoopt) uit elkaar gaan.

Wat is een geregistreerd partnerschap?

Een geregistreerd partnerschap is niet heel verschillend van een huwelijk. Het is een meer praktische vorm, omdat hier vaak geen symbolisch feest omheen wordt gegeven en geen aanzoek aan vooraf gaat. Inhoudelijk verschillen de twee samenlevingsvormen niet veel van elkaar. Kortgezegd houdt een geregistreerd partnerschap het volgende in:

• Je hebt een zogeheten zorg- en onderhoudsplicht: dat betekent dat je verplicht bent elkaar te ondersteunen wanneer de ander dit niet kan. Zowel bij ziekte of een handicap als financieel.
• Je kunt ervoor kiezen elkaars achternaam aan te nemen.
• Als jullie kinderen hebben of krijgen, hebben jullie automatisch allebei het ouderlijk gezag.

Goed om te weten is dat een geregistreerd partnerschap meestal niet in het buitenland erkend wordt. Houd hier rekening mee als je in het buitenland woont of plannen hebt om te emigreren.

Een geregistreerd partnerschap kan wel omgezet worden naar een huwelijk, mochten jullie besluiten te trouwen. Andersom kan dit niet.

Wat is trouwen?

De meest bekende samenlevingsvorm is het huwelijk. Natuurlijk is trouwen symbolisch gezien een heel romantisch gebaar met een aanzoek en vaak geef je een groot feest. Ook bij een huwelijk heb je een zorg- en onderhoudsplicht, mag je elkaars achternaam aannemen en krijgen jullie allebei automatisch het ouderlijk gezag als jullie kinderen krijgen. Alleen bij trouwen wordt het ja-woord gegeven.

Sinds 1 januari 2018 zijn de regels rondom gemeenschap van goederen veranderd. Voorheen was je automatisch in algehele gemeenschap van goederen getrouwd, nu is dit in beperkte mate zo. Al jouw eigendommen en schulden van voor het huwelijk blijven van jou alleen. Alles dat na sluiting van het huwelijk verkregen wordt, is wel van jullie samen. Tenzij je dit graag anders ziet, dat kun je dan in de huwelijkse voorwaarden vastleggen. De regels omtrent gemeenschap van goederen gelden ook voor het geregistreerd partnerschap.

Wat is het grote verschil tussen trouwen en geregistreerd partnerschap?

Dat zit hem met name in de ontbinding ervan. Een geregistreerd partnerschap kan zonder tussenkomst van een rechter worden ontbonden (mits er geen minderjarige kinderen bij betrokken zijn). Een huwelijk alleen met tussenkomst van een rechter.

Meer weten over de juiste samenlevingsvorm? Bekijk dan deze pagina van de Rijksoverheid met extra informatie.