Vaar over het Wad naar Texel

Een goede voorbereiding is het halve werk

De Wadden is een prachtig stuk natuur in Nederland. Sommigen zijn helemaal lyrisch van dit altijd in beweging zijnde gebied. Eb en vloed, land dat boven water verschijnt en weer onder verdwijnt, duizenden vogels en vele kolonies met zeehonden. In het zuiden heb je het vaste land, in het noorden de Waddeneilanden. Het Wad wordt nog mooier wanneer je zelf naar één van de Waddeneilanden vaart.

Uniek

Elk Waddeneiland heeft zijn eigen unieke kenmerken. Texel ligt het dichtst bij de vaste wal. Met de veerboot ben je in 20 minuten op het eiland. Wanneer je er zelf naartoe vaart, duurt het langer. Dat doet er eigenlijk niet toe, omdat de tocht naar Texel minstens zo mooi is als het eiland zelf.

In het noorden kun je via twee sluizen naar het Wad, de Stevinsluizen bij Den Oever en de Lorentzsluizen bij Kornwerderzand. Voor je door één van die sluizen het zoute water opvaart, is het verstandig antwoorden te hebben op de volgende vragen:

• Zijn je veiligheidsmiddelen op orde, zoals reddingsvesten, reddingsvlot, marifoon en vuurpijlen?
• Heb je navigatiemiddelen, zoals de HP33, apps en een papieren kaart?
• Wanneer is het hoogwater en wanneer laag?
• Hoe stroomt het gedurende je tocht: snelheid en richting?
• Wat doet de wind met de golfslag?
• Heb je onderweg te maken met stroom tegen wind?
• Wat zijn belangrijke obstakels die je wilt vermijden?
• Als plan A niet lukt, wat is dan plan B?

Tochtplanning

Op het Wad is er eb en vloed, waardoor er stroming ontstaat. Dat is een groot verschil met varen op het binnenwater. Een ander verschil met binnenwater is dat Wadwater zout is. Maar dat heeft niet veel invloed op je tocht naar Texel. Wanneer je in de geul blijft, kun je zeker met rustig weer naar Texel. Ja, het Wad kan onstuimig zijn. Maar iedereen is ooit voor het eerst het Wad op gegaan.

Start je je tocht bij de sluizen van Den Oever, vertrek dan 1,5 uur voor laagwater bij Den Oever. Om er zeker van te zijn dat je op het goede moment kunt afvaren, is een overnachting in de Marina van Den Oever te overwegen. Reken dan wel de sluispassage mee, waarna je door afgaand tij wordt meegezogen naar de Texelstroom. Daar ben je ongeveer 1,5 uur na vertrek, precies op het moment van de kentering. Vanaf de Texelstroom heb je dan weer stroom mee naar de haven van Oudeschild, je eindpunt. Bij boei T12 ga je bakboord uit naar de havenmond. Bedenk dat je stroom mee hebt, begin op tijd aan de bocht naar de boei. Je zult merken dat je voortdurend moet bijsturen om er niet voorbij te drijven. Blijf vanaf de OS2 (begin van de havenmond) echt in de geul, omdat het daarbuiten zeer ondiep is. De kans is groot dat je scheef in de geul ligt om op koers te blijven.

Is het weer gunstig en staat er -wanneer je een zeilboot hebt- een gunstige wind, dan is een langere tocht over het Wad de moeite waard. Vanaf Kornwerderzand is het zo’n 20 mijl varen naar Oudeschild. Ook hier kun je ervoor kiezen te overnachten in Makkum, zodat je er zeker van bent dat je op tijd kunt vertrekken. Vertrek bij hoogwater (of tot maximaal 2 uur daarna) uit Kornwerderzand en je hebt de hele tocht stroom mee. Volg de geul die je over het mooie en wonderlijke Wad leidt. Schijnt de zon volop, geniet dan ook van het licht dat in deze omgeving zeer bijzonder is.

Voor beide tochten geldt: stroom tegen wind levert vaak onprettige golfslag op. Voor jou als schipper misschien geen probleem, maar of je bemanning daar ook zo over denkt? Bekijk vooraf goed of hier sprake van zal zijn.

Haven Oudeschild

Kijk voor vertrek, zeker in het hoogseizoen, of er wel plek is in de haven. Wanneer je tussen de havenhoofden Texel binnenvaart, stop dan direct het compenseren van de stroom. Je merkt aan je koers vanzelf wanneer dat is. Ben je de relatief nauwe invaart voorbij, ga dan stuurboord uit. Kijk goed naar de borden om de ingang van de passantenhaven te vinden. Blijf hier als het even kan midden in het vaarwater, want het is er echt smal met scherpe bochten. Zoals in de meeste Waddenhavens word je door de havenmeester in een rib opgevangen. Die wijst je aan waar je kunt liggen.

Verse vis

De haven ligt een lekkere wandeling verwijderd van het dorp. Je loop langs de vissersschepen en kunt onderweg even stoppen bij de watersportwinkel of andere shops. Voor verse vis loop je door naar het dorp. Loop de trap op tot bovenop de dijk en je ziet het dorp aan je voeten liggen. Vis en schapen, dat is waar Texel om bekend staat en dat is wat je ook gaat vinden in de winkelstraten.

Handige hulpmiddelen

Voor het plannen van je tocht kun je als voorbereiding gebruikmaken van de Chart Viewer van Navionics. De app Het Getij is handig om te achterhalen wanneer het hoog- en laagwater is. Op de site van Watersportalmanak.nl vind je waardevolle tips van ervaren watersporters over verschillende routes. Handige boeken voor je tochtplanning zijn: HP 33 Waterstanden en Stromen 2022 - Waterstanden en stromen langs de Nederlandse kust en aangrenzend gebied. Hier is een papieren versie van, maar ook een app. Voor beide moet je betalen. Het Handboek varen op de Waddenzee bevat alles wat je wilt weten over varen op het Wad. De meest compacte gids over de mooiste plekken en vaarroutes is de Zeilen Vaargids Nederland.

---

Geniet van mooie vaartochten.