Goed met geld omgaan kun je leren

Deze 5 eigenschappen helpen je verder

Het goede nieuws: je bent nooit te oud om goed met geld te leren omgaan. Misschien doe je dat al of kun je juist wat support gebruiken. De kunst afkijken van anderen kan daarbij helpen. Daarom: deze 5 eigenschappen en slimme acties brengen je dichter bij een prettiger geldleven.

Financieel gezond

Hoe blijf je, of je het nou breed of minder breed hebt, financieel gezond? Hoe ga je slim om met je geld? Hoe je omgaat met geld is vaak een kwestie van gedrag en opvoeding, zegt Karin Radstaak van het Nibud. “Als je als kind hebt geleerd om goed met geld om te gaan, stuit je later op minder financiële problemen.” Zorgen dat je kind op eigen financiële benen kan staan is belangrijk, net als het financieel bewust maken van je kind. Maar, goed nieuws! Ook jij bent nooit te oud om te leren. Laten we de kunst eens afkijken van mensen die goed met geld kunnen omgaan en beschikken over deze 5 eigenschappen.

1. Je kunt goed overzicht houden

Mensen die goed met geld omgaan, weten waar ze hun geld aan uitgeven. Hoe? Door ouderwets een kasboekje bij te houden. Dat kan online, met een app, maar ook in een schrift. Per dag houd je bij wat er van de rekening wordt afgeschreven en wat de inkomsten zijn. Karin van het Nibud: “Zo heb je overzicht en weet je: nu hebben we nog € 500,-, maar volgende week wordt de energie afgeschreven. En dan hebben we ook nog een verjaardag deze maand… Zo weet je of je iets wel of niet kunt kopen bijvoorbeeld.” Praktische tip: houd een financiële administratie bij.

2. Je bent gedisciplineerd

Naast die buffer voor bijvoorbeeld de wasmachine die stukgaat, houden sommige mensen elke maand extra geld over. Ook al is het maar een héél klein beetje. Vaak zijn dat mensen die goed vooruit kunnen denken. En niet onbelangrijk: gedisciplineerd zijn. Waar veel mensen hun spaargeld tijdens de maand weer terugboeken naar hun lopende rekening, kunnen sommigen daar goed vanaf blijven. Zo kun je geld dat ‘over’ is, opzij zetten voor de toekomst. Denk aan het sparen voor de studie van de kinderen of een verre reis.

Margreet (43, part-time people manager) is zo iemand die aan het einde van de maand bijna altijd geld overhoudt. “Ik koop nooit zomaar iets, nooit te veel en ik let op aanbiedingen en kortingen.” Zij en haar man (aannemer) zetten elke maand € 50,- opzij voor hun zoons. Met hun spaargeld lossen ze steeds een stukje hypotheek af. En ze verhuren een appartement. Dat laatste levert extra inkomen op. “Ik voel geen drang om daarvan spullen te kopen.” Hoe blijft Margreet van dat spaargeld af? Haar tip: het kan helpen om een spaarrekening te openen bij een andere bank. Zo wordt de drempel om geld terug te storten hoger.

3. Je bent minder gevoelig voor verleidingen

De een krijgt elke maand een goed salaris op zijn bankrekening gestort, maar kan maar moeilijk rondkomen. De ander heeft een stuk minder inkomen en redt het prima. Mensen die goed met geld omgaan, leven niet bij de dag en doen geen impulsaankopen. Karin van het Nibud: “Stel, je loopt door de stad en ziet iets wat je wilt hebben. Loop dan nog drie rondjes en vraag je af: heb ik het echt nodig?” Iemand die niet zo gevoelig is voor verleidingen en impulsen, leeft zuiniger. Budgetcoach Stephanie: “Online koop je makkelijk en snel. Je ziet het bedrag niet van je rekening af gaan als je bijvoorbeeld met je mobiel betaald. Een terrasje, cappuccino en een broodje en zo vliegt het geld eruit. Kijk in je kasboekje of check regelmatig je saldo. Dan zie je hoe je er financieel voorstaat en beslis je eerder om iets niet te kopen.”

4. Je wilt goed onderzoek doen, voordat je iets uitgeeft

Karin: “Kan ik het ergens goedkoper krijgen? Is dit artikel de prijs waard? Geld op een goede manier leren uitgeven is belangrijk.” En dus moet je zoeken naar de winkel met de laagste prijs of de slimste oplossing. Dat kost tijd. Maar in dit geval geldt letterlijk: tijd is geld. Denk ook eens aan je telefoonabonnement of de energieleverancier: kan het goedkoper? Is je situatie veranderd? Kinderen het huis uit, ben je kleiner gaan wonen of gescheiden? Dan kun je bijvoorbeeld je verzekering aanpassen. En zo mogelijk geld besparen. Mensen die zulk onderzoek doen, gaan slimmer om met hun geld.

5. Je weet waar je recht op hebt

Karin: “Veel mensen maken geen gebruik van toeslagen en gemeentelijke regelingen waar ze wel recht op hebben. Sommige mensen vinden het lastig om de aanvraag te doen. Anderen weten niet waar ze recht op hebben of geven veranderingen in hun inkomen niet door. Zonde, zo laat je geld liggen.” Ook kan soms de risico-opslag van je hypotheekrente omlaag als je woningwaarde is gestegen. En twijfel je of kom je er zelf niet uit? Durf dan om hulp te vragen. Ook als je zorgen hebt over het betalen van rekeningen of als je schulden hebt.

Alles steeds duurder

Boodschappen, energierekeningen: veel werd de afgelopen jaren duurder. Een op de vijf Nederlanders heeft zelfs te maken met schulden, vertelt budgetcoach Stephanie Hesterman. Logisch dat mensen zoals Merel zich soms zorgen maken. Stephanie helpt dagelijks mensen bij wie geldzaken voor problemen zorgen. “Je kunt het lang volhouden en het ene gat met het andere dichten, maar op een dag gaat het niet meer. Dat levert veel stress op.” Bijna 1 miljoen Nederlandse jongeren zijn bezorgd over de stijgende prijzen, onderzocht Unicef. Stephanie hielp afgelopen jaren regelmatig mensen die normaal gesproken goed konden rondkomen, maar door een hoge energierekening ineens acuut in de problemen kwamen. “Hogere en lagere inkomens. Geldzorgen kan iedereen hebben.”

Financiële buffer

Budgetcoach Stephanie: “In de bijstand kun je niet altijd sparen voor een buffer. Maar dan nóg kun je samen kijken: hoe ziet je financiële plaatje eruit? Wat zijn de mogelijkheden?” Karin: "Het helpt als je uitgaven en inkomsten in balans zijn. Je genoeg geld achter de hand hebt. En je geen zorgen hebt over je financiën." Hoeveel geld je dan achter de hand moet hebben, verschilt per huishouden. Het Nibud heeft een handige tool: de bufferberekenaar. Zo bereid je je voor op kosten die je nu nog niet hebt, maar wel kunt krijgen. Denk aan een hoge energierekening of een wasmachine die stuk gaat. Geld voor onvoorziene kosten dus.